Candide

εξαπατημένοι φιλόσοφοι που φωνάζετε ‘όλα είναι καλά’

βιαστείτε, συλλογιστείτε αυτά τα φοβερά χαλάσματα

αυτά τα συντρίμμια, αυτά τα θραύσματα, αυτές τις άτυχες στάχτες,

αυτές τις γυναίκες, αυτά τα παιδιά που σωριάζονται το ένα πάνω στο άλλο,

σε αυτά τα σπασμένα μάρμαρα αυτά τα σπασμένα μέλη

εκατό χιλιάδες άτυχοι που τους ρούφηξε η γη (...)

στα ουρλιαχτά από τις φωνές τους που σβήνουν,

στο τρομακτικό θέαμα της τέφρας τους που καπνίζει,

θα πείτε: ‘Αυτό είναι το αποτέλεσμα των αιώνιων νόμων

που από ένα Θεό ελεύθερο και καλό δείχνουν την επιλογή ’;

θα πείτε, βλέποντας αυτές τις στρατιές των θυμάτων: ‘Ο Θεός εκδικήθηκε, ο θάνατός τους είναι το τίμημα για τα εγκλήματά τους’;

ποιο έγκλημα, ποια αμαρτία έκαναν αυτά τα παιδιά;... ‘Αν είναι εδώ ο καλύτερος από τους δυνατούς κόσμος, τι είναι λοιπόν οι άλλοι;’

Αυτά έγραφε στο «Candide» ο Βολταίρος, παρατηρώντας την Λισαβόνα κατεστραμμένη από το τρομερό τσουνάμι και τον πανίσχυρο σεισμό του 1755. Αναφέρθηκε σε ένα άρθρο του Franck Nouchi στην εφημερίδα Le Monde που το βρήκα εδώ.

Η πλέον έντονη σκηνή που είδα από όλα όσα παρακολούθησα και διάβασα, ήταν η φιγούρα ενός ηλικιωμένου Γιαπωνέζου που ακολουθούμενος από την γυναίκα του, φώναζε σπαραχτικά το όνομα του γιού του μέσα στα έρημα χαλάσματα.

.