Zur Kritik der Gewalt - Walter
Benjamin
(Για μια κριτική της βίας)
… ο ισχυρισμός δε ότι οι σκοποί τής αστυνομικής
εξουσίας πάντοτε ταυτίζονται, ή έστω συνδέονται, με αυτούς του ευρύτερου
δικαίου είναι απολύτως αναληθής. Εκείνο που μάλλον ισχύει είναι ότι στο ‘δίκαιο’
τής αστυνομίας εντοπίζεται, στην πραγματικότητα, το σημείο εκείνο όπου το
κράτος, είτε λόγω αδυναμίας, είτε λόγω των εγγενών συσχετισμών στο εσωτερικό
κάθε έννομης τάξης, δεν μπορεί πλέον να εγγυηθεί μέσω τής έννομης τάξης την
ικανοποίηση των εμπειρικών σκοπών που επιθυμεί με κάθε τίμημα να επιτύχει …
… και ενώ θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι, σε
επίπεδο μεμονωμένων χαρακτηριστικών, η αστυνομία φαίνεται να είναι παντού η
ίδια, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι το πνεύμα της είναι λιγότερο
καταστρεπτικό, όταν εκπροσωπεί, στην απόλυτη μοναρχία, την εξουσία του ανώτερου
άρχοντα (στο πρόσωπο τού οποίου συνενώνονται η νομοθετική και η εκτελεστική
εξουσία), εν συγκρίσει με τις δημοκρατίες, όπου η ύπαρξη της, εφόσον δεν
εξυψώνεται μέσα από μια τέτοια σχέση, εκδηλώνει την πλέον εκφυλισμένη μορφή βίας
που μπορεί να συλλάβει κανείς …
… το δίκαιο εμφανίζεται να έχει, από πλευράς
ηθικής, ένα τόσο αμφιλεγόμενο χαρακτήρα, ώστε να τίθεται από μόνο του το
ερώτημα κατά πόσο πέραν των βίαιων υπάρχουν και αλλά μέσα κατάλληλα για τη
ρύθμιση αντιτιθέμενων ανθρώπινων συμφερόντων …
… όσο εκλείπει η επίγνωση τής λανθάνουσας
παρουσίας τής βίας σε κάποιον νομικό θεσμό, τόσο αυτός θα παρακμάζει. Ένα
τέτοιο παράδειγμα αποτελούν σήμερα τα κοινοβούλια. Ο λόγος για τον οποίο
παρουσιάζουν το γνωστό αξιοθρήνητο θέαμα είναι το ότι δεν διατήρησαν τη
συνείδηση των επαναστατικών δυνάμεων στις οποίες οφείλουν την ύπαρξη τους …
… μια συζήτηση που αναφέρεται σε κατ’ αρχήν μη
βίαια μέσα επίτευξης πολιτικής συμφωνίας δεν μπορεί να ασχολείται με τον
κοινοβουλευτισμό. Και αυτό γιατί το μόνο που καταφέρνει ο κοινοβουλευτισμός σε ζωτικές
υποθέσεις είναι η θέσπιση νομικών διατάξεων οι οποίες, εν τη γενέσει και
εξελίξει τους, συνοδεύονται από τη βία …
… είναι όμως εν γένει αδύνατη η μη βίαιη
διευθέτηση των διαφορών; Κάθε άλλο. Οι σχέσεις μεταξύ ιδιωτών παρέχουν πράγματι
πολλά παραδείγματα επί τούτου. Η μη βίαιη συμφωνία θα είναι πάντοτε δυνατή,
όταν η καλλιέργεια τής ψυχής επιτρέπει τη χρήση μέσων με καθαρά συναινετικό
χαρακτήρα. Σε κάθε είδους θεμιτά και αθέμιτα μέσα, τα οποία συνιστούν
ανεξαιρέτως βία, δύνανται να αντιπαρατεθούν μη βίαια ή — με άλλα λόγια — καθαρά
μέσα …
(μικρή σταχυολόγηση από το Zur Kritik der Gewalt
(Για μια κριτική της βίας) του Walter Benjamin)
