Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί σήμερα ότι κατέχει μια πλήρη εικόνα των εξελίξεων που σημβαίνουν στον κόσμο και κυρίως στην Δύση. Και τα πλέον φωτεινά μυαλά αλλά και οι πλέον καλά πληροφορημένοι μπορεί να κατέχουν κάποια γενική εικόνα, κατατρύχονται όμως από μεγάλες αμφιβολίες και αναπάντητα ερωτήματα. Ίσως οι μόνοι που γνωρίζουν και αντιλαμβάνονται πλήρως τις εξελίξεις, εν πολλοίς καθορίζοντάς τες, είναι ένα τμήμα της «βαθιάς» παγκόσμιας οικονομικής ελίτ. Αυτό όμως δεν το συνεχίζω δίοτι θα κατηγορηθώ ως συνομωσιολόγος.
Αφορμή γι αυτές τις σκέψεις μου έδωσε η πολυσυζητημένη επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη στην Ελλάδα. Με εντυπωσίασε η άνεση με την οποία πέτυχε μια σειρά από μεγάλους στόχους, όπως επίσης με εντυπωσίασε και η απύθμενη αφέλεια που επιδυκνείει ένα μεγάλο τμήμα της Ελληνικής κοινωνίας αφού νομίζει ότι ο κύριος αυτός ήρθε περισσότερο για να δώσει παρά για να πάρει.
Η Κίνα μπορεί να ειδωθεί με πολύ θετικό μάτι όχι με όρους ποιότητας του καθεστώτος της ή - πολύ περισσότερο - εφαρμογής της Δημοκρατίας, αλλά ως μοχλός επιβολής ειρήνης μέσα από τον αδιαμφισβήτητο ρόλο της ως παράγοντα ισορροπίας, αφού ενσαρκώνει στο οικονομικό, στο πολιτικό, στο επιστημονικό αλλά και στο στρατιωτικό επίπεδο και με τον καλύτερο τρόπο, αυτό που θα ονομάζαμε «αντίπαλο δέος» σε σχέση με την άπληστη και παραπαίουσα Δύση.
Η έλλειψη του παράγοντα ισορροπίας αμέσως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης υπήρξε αν όχι ο βασικότερος αλλά ένας από τους πολύ ισχυρούς παράγοντες που οδήγησαν στην υπερ-συντηρητικοποίηση της Δύσης και στο άνοιγμα των ασκών του άκρατου νέο-φιλελευθερισμού ένθεν κακείθεν του Αντλαντικού. Το κενό αυτό κάποιοι θεωρούν - αφελώς ή όχι, αυτό θα φανεί – ότι τείνει να το καλύψει σήμερα η Κίνα.
Όμως υπάρχει και η άλλη οπτική που λέει ότι η υιοθέτηση από την Κίνα των μεθόδων και των εργαλείων του Καπιταλισμού, με την παράλληλη αναγόρευσή της σε τρομερό ξεφτέρι των αγορών όχι μόνο δεν λειτουργεί ως παράγοντας ισορροπίας αλλά αντίθετα, συδαυλίζει και επιταχύνει την διολίσθιση της Δύσης σε όλο και περισσότερο συντηρητισμό, σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό κυριαρχίας των αγορών πάνω στις κοινωνίες μέχρι την τελική κατάργησή τους («There is no such thing as society» - Margaret Thacher).
Η μοναδική ειδοποιός διαφορά (που δεν έχει συχητηθεί και αναλυθεί όσο θα έπρεπε) ανάμεσα στον Κινέζικο και τον δυτικό καπιταλισμό είναι ότι ο Κινέζικος δίνει βάρος στις υποδομές, στις εξαγωγές και στις παραγωγικές επενδύσεις (βιομηχάνιση) και όχι στην εσωτερική κατανάλωση, ενώ ο Δυτικός ακριβώς το αντίθετο: η κινητήρια δύναμή του είναι η εσωτερική κατανάλωση.
Η θριαμβευτική είσοδος του Κινέζου πρωθυπουργού στην Ευρώπη από την αρχαία πύλη των Αθηνών, κατέληξε στις συνομιλίες των Βρυξελλών όπου και διεφάνει πόσο στ’ αλήθεια σκληρό είναι το Κινέζικο ατσάλι και, αντίθετα, πόσο επιτηδευμένα μαλακό θα παραμείνει, από ότι όλα δείχουν, το Κινέζικο νόμισμα.
Πολλοί Ευρωπαίοι δεν είδαν με καλό μάτι την «θερμή» υποδοχή του Κινεζικού κεφαλαίου από το παραστρατημένο ευρω-κρατίδιο των Βαλκανίων. «Κερκόπορτα της Ευρώπης για το Κινεζικό κεφάλαιο η Ελλάδα» έφτασαν να γράψουν κάποιοι.
Η επί της ουσίας ερήμην των Ευρωπαίων είσοδος της Ελλάδας στην λογική του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου μετά το περιβόητο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον και την παρεπόμενη δήλωση του Καστελόριζου, καθώς και η κάπως άκριτη και υπερβολικά θερμή υποδοχή του κυρίου Wen Jiabao, ίσως εν τέλει να ενόχλησαν ιδιαίτερα κάποιους Ευρωπαϊκούς κύκλους.
Τέτοιοι «λογαρισαμοί» δεν ξεχνιούνται ποτέ και πληρώνονται πάντοτε από τον πλέον αδύναμο. Μήπως ο αναπροσσδιορισμός του Ελληνικού Ελλείματος αλλά και του Εξωτερικού χρέους που με τυμπανοκρουσίες αναγγέλθηκε από τις Βρυξέλλες, καθώς και η πρόσφατη ενίσχυση του γραφείου της Eurostat στην Ελλάδα με δέκα επί πλέον στελέχη αποτελούν μικρές προκαταβολές αυτού του λογαριασμού; Είναι άραγε τρύπιο το hanfu της Αθήνας;
.
