Για την καταστροφή του Μεσολογγίου κύρια υπεύθυνη
ήταν πρωτίστως η 'Ρωμιοσύνη', παρά το δακρύβρεκτο τρόπο, που παρουσιάζεται το
γεγονός στα βιβλία μας. Η σφαγή του Μεσολογγίου θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί.
Η προσωρινή κυβέρνηση στο Ναύπλιο γνώριζε μήνες το τι γινόταν στο Μεσολόγγι.
Όχι μόνο υπήρχαν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για
να αποφευχθεί η σφαγή, αλλά είχαν γίνει και συγκεκριμένες εισηγήσεις, για
συντονισμένη πολεμική δράση με σκοπό τη σωτηρία του. Κλειδί αποτελούσε ο
στόλος. Όμως, οι υδραίοι (αρβανίτες) ναυτικοί αρνήθηκαν να βοηθήσουν το
Μεσολόγγι αν δεν πληρώνονταν και η κυβέρνηση αδυνατούσε να ανταποκριθεί.
Τέσσερις μήνες πριν την πτώση, η κυβέρνηση είχε
κάνει μια τελευταία προσπάθεια να συλλέξει τα απαραίτητα χρήματα. Στις 24
Δεκεμβρίου του 1825, ψήφισε την εκποίηση πρώην τούρκικων τσιφλικιών με στόχο να
συγκεντρώσει τέσσερα εκατομμύρια γρόσια, αλλά η εφαρμογή του νόμου εξελίχθηκε
σε σκάνδαλο. Καθώς προέβλεπε την αγορά όχι μόνο με μετρητά, αλλά και με
ομολογίες, άρχισαν οι καταχρήσεις, οι κερδοσκοπίες και οι απάτες. Μέσα σε
λίγους μήνες, οι πιο ισχυροί από τους προεστούς της Πελοποννήσου απόκτησαν
κτήματα και ολόκληρα χωριά, χωρίς να μπει τίποτε στα εθνικό ταμείο.
Το σκάνδαλο με την εκποίηση των τσιφλικιών ήταν η
τελευταία χαμένη ευκαιρία για τη σωτηρία του Μεσολογγίου.
[ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΡΕΥΝΑ ]
