Τα Αρχαία και τα Νέα

Επειδή -όπως λέγαμε παλιότερα- εκτός από τον καπιταλισμό υπάρχει και η μοναξιά, αλλά και επειδή εκτός από την πολιτική υπάρχει και η Κοινωνία που η φάση, η ποιότητα κι ο χαρακτήρας της ορίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την Τέχνη, καταπιάστηκα με το ζήτημα των βραβείων Αρχαίου Δράματος - Κάρολος Κουν. Αρχικό έναυσμα ήταν το ατόπημα καθαυτό βεβαίως, αλλά και το μετριοπαθές (μακάρι να είχα αυτό το χάρισμα) αλλά περιεκτικό κείμενο του Πάνου Σκουρολιάκου «Γιατί όχι ο Σάκης;» στην Αυγή: [ http://www.avgi.gr/article/5134453/giati-oxi-o-sakis- ].

Θα πάρω θέση εκ προοιμίου, λέγοντας πως ο βασικός υπεύθυνος της βράβευσης γνωστού ποπ αοιδού της παραλίας σε παράσταση του, ηθοποιού και προσφάτως σκηνοθέτη, Δημήτρη Λιγνάδη είναι ο Λέανδρος Πολενάκης. Ο Λέανδρος είναι πρόεδρος της επιτροπής που έκανε την αρχική εισήγηση λέγοντας πως «έχει δει όλες τις παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας» και «αναμφισβήτητα η καλύτερη ήταν του φιλάνθρωπου αοιδού». Διότι ο Λέανδρος «είναι σε θέση να γνωρίζει».

Αναμφισβήτητα λοιπόν «έχει χαθεί η μπάλα» όπως -πολύ πετυχημένα- άκουσα σε εκπομπή του Κόκκινου.

Συνένοχοι στον διασυρμό του βραβείου και την προσβολή του μεγάλου ονόματος που αυτό φέρει, ήταν η Όλγα Μοσχοχωρίτου, ο Κωστής Μπίτσιος, η Καλλιόπη Ραπανάκη και η Μίρκα Ψαροπούλου. Φαντάζομαι πως οι άνθρωποι αυτοί θα είναι έτοιμοι να επαναλάβουν πάλι και πάλι ομοειδείς επιλογές προβάλλοντας την Παρακμή όσο το δυνατό βαθύτερα στο μέλλον όλων μας.

Ο χειμαρρώδης  Σταμάτης Κραουνάκης, που «γνωρίζει την τέχνη  τού σπάω αυγά», δεν πήρε θέση (ίσως διότι τα αυγά ήταν άρτι βρασμένα). Το ίδιο έπραξε και ο πολύς Χρήστος Χωμενίδης αλλά  και ο Μιχαήλ Μαρμαρινός,. Ουδέν σχόλιο. Το ‘πνεύμα’ (με εισαγωγικά) της νέας Αθήνας αν εξαιρέσεις την δίκαιη αλλά ανεπαρκή κραυγή της Χρυσούλας, σιώπησε. Γεγονός που από μόνο του συνιστά ένα ηχηρό σχόλιο, έγραψε ένας δημοσιογράφος. Ναι, όχι μόνο ηχηρό το σχόλιο αλλά και αμφίπλευρο. Δίκοπο!

Ο πυροσβέστης Κυριάκος Λουκάκης (αρθρογράφος της Αυγής παρακαλώ), είπε επί σκηνής: «σήμερα τιμάμε ανθρώπους και όχι προκαταλήψεις»… Τίποτα δεν κατάλαβα βρε παιδιά. Εσείς;

Διάβασα σε ένα άρθρο [ http://goo.gl/BhntIW ] της Ιωάννας Κλεφτογιάννη:

[ Πριν από χρόνια, προτού γίνουν τα πάντα πολτός, δεν θα αποτελούσε μόνο σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά και σκάνδαλο ο … (η παράληψη δική μου)  να τιμάται με το βραβείο Αρχαίου Δράματος. Σήμερα, που καταπίνουμε τη μια έκπτωση μετά την άλλη αμάσητες, η πιάτσα απλώς καγχάζει και κάποιοι χαιρέκακοι απολαμβάνουν την επιτροπή του βραβείου να βγάζει με τα χεράκια της τα μάτια της. Γιατί οι περισσότεροι πλέον δεν ασχολούνται. Όχι τώρα. Εδώ και χρόνια. Τα βραβεία Κουν χρόνο με το χρόνο καταρρέουν ]

Ενδιαφέρον έχει επίσης και το κείμενο [ http://m.lifo.gr/team/parastasi/53733 ] της Ματίνας Καλτάκη.

Έκατσα να γράψω αυτό το σημείωμα, όχι επειδή γνωρίζω άμεσα τα πρόσωπα ή έχω κάτι μαζί τους, αλλά γιατί νομίζω πως όταν η Παρακμή αποκτά τέτοια ερείσματα ώστε να είναι σε θέση να πλήξει τη βάση του Πολιτισμού αυτού του τόπου, τότε οι ελπίδες όλων μας εκτίθενται και τρέμουν αδύναμες πάνω στον πάγκο του χασάπη.

Θανάσης Κοντονάτσιος

Άλλοι τρόποι, νέοι δρόμοι

Είχα γράψει από τα μέσα του ‘13 ένα παρόμοιο με το παρακάτω κείμενο που διασκεύασα ελαφρά σήμερα και το καταθέτω ως, αιρετική αν θέλετε, επετειακή αναφορά.

Ίσως να μην είναι χωρίς ιστορικό προηγούμενο, παραμένει όμως ψυχρή και σκοτεινή η ανυποχώρητη εμμονή των εκπροσώπων του νέο-φιλελευθερισμού στην καταστροφή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Κράτους, στην καταστολή και στον αυταρχισμό. Είναι πολύ πιθανόν λοιπόν η αριστερά και τα κοινωνικά κινήματα να αντιμετωπίσουν καταστάσεις άμεσης σύγκρουσης όπως αυτές που έχουν εκτυλιχθεί τα τελευταία χρόνια  στο κέντρο της Αθήνας και σε μεγάλες πόλεις ή και ακόμα χειρότερες. Ό,τι έχουμε δει μέχρι στιγμής είναι η ασυδοσία των οργάνων καταστολής, η επικίνδυνη ακόμη και προς την ίδια τη ζωή συμπεριφορά, η συκοφαντία, τυφλές και άδικες προσαγωγές, συλλήψεις, παράνομες και άδικες προφυλακίσεις και καταδίκες.

Ποια άλλη προοπτική μπορεί να προσφέρουν τα κινήματα στους πολίτες που συγκρούονται με τους μηχανισμούς καταστολής εκτός από το να επιστρέφουν αυτοί κλαμένοι και δαρμένοι στο σπίτι τους; Ποια είναι η θέση της αριστεράς και πως αντιμετωπίζει πρακτικά (αλλά και στην θεωρία του) αυτό το ζήτημα;

Αξίζει να διερευνηθούν τα μέσα και οι διαδικασίες μέσα από τις οποίες τα κινήματα και η αριστερά ως το πιο οργανωμένο τμήμα τους, θα μπορέσουν να υποστηρίξουν θεσμικά και στην πράξη τους πολίτες. Η πλήρης και πολύπλευρη νομική προστασία, η διεθνής δικτύωση και η καλύτερη οργάνωση των διαδηλώσεων είναι ίσως κάποιες από τις προτάσεις. Ίσως αρκούν ίσως και όχι Τι άλλα μέσα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να περιφρουρηθεί η ασφάλεια και να διατηρηθεί η αξιοπρέπεια του πολίτη που διαμαρτύρεται, του αριστερού που συγκρούεται; Πως μπορούν άραγε να βοηθηθούν οι πολίτες ώστε να γυρίζουν στο σπίτι τους μετά από μια συγκέντρωση, πορεία ή διαμαρτυρία με την αίσθηση της νίκης και όχι με την αίσθηση της ήττας;

Για μένα το ερώτημα είναι αναπάντητο και ο προβληματισμός κλιμακώνεται μέχρι που να φτάσει στην αμφισβήτηση των ίδιων των μορφών διαμαρτυρίας και σύγκρουσης που ακολουθούνται έως και σήμερα. Η συντηρητική μεταστροφή από τη δεκαετία του ’70 και η πλήρης εξάλειψη του αντίπαλου δέους τις δεκαετίες του ’80 και ’90 έκαναν το δυτικό καπιταλισμό απρόσβλητο στις παραδοσιακές «μορφές πάλης». Αδιάφορο ακόμη και στην απώλεια ζωής και ικανότατο στο να υποστηρίζει θεσμικά αλλά και με την προπαγάνδα την ατιμωρησία και το ασύδοτο των πανίσχυρων πλέον μηχανισμών καταστολής(*).

Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι τις νεολαίας που δραστηριοποιείται σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και αντίστασης δεν συνειδητοποιεί πως το διακύβευμα της αξιοπρέπειας, της σωματικής ακεραιότητας και της ελευθερίας δεν αντισταθμίζεται από την πάλη απέναντι στο σύστημα. Σπαταλιέται σε αψιμαχίες με εν πολλοίς ψυχικά ανάπηρους και επικίνδυνους νεαρούς που επάνδρωσαν τους μηχανισμούς καταστολής για να καλύψουν τα αδιέξοδά τους. Το Σύστημα ψυχρό, άθικτο κι αδιάφορο είναι Αλλού.

Οι εξευτελιστικές προσαγωγές, οι αναίτιες συλλήψεις, οι αδικαιολόγητες προφυλακίσεις, οι αναρίθμητες φωτογραφίες με τα ματωμένα και χτυπημένα θύματα της κατασταλτικής βίας δεν καθαγιάζουν, δεν δικαιώνουν, δεν επιβεβαιώνουν κανέναν από εμάς. Το αντίθετο: προβάλλουν την ισχύ της κυριαρχίας, θεμελιώνουν το φόβο και δείχνουν την αδυναμία μας.

Χρειάζονται άλλοι τρόποι, πρέπει να αναζητηθούν νέοι δρόμοι.

(*) δεν είναι καθόλου τυχαίο που σε πολλές χώρες η εκπαίδευση, η κουλτούρα και τα μέσα (στολές, όπλα κλπ) της αστυνομίας προσομοιάζουν όλο και περισσότερο με αυτά του στρατού

Η διεύρυνση και το άνοιγμα

Παρακολουθώ τις συζητήσεις και τα αντανακλαστικά ορισμένων σχετικά με τις πρωτοβουλίες που πήρε πρόσφατα η λεγόμενη Σοσιαλιστική Τάση του ΣΥΡΙΖΑ. Το ζήτημα της διεύρυνσης είναι θεμελιώδες πολιτικό πρόβλημα για το ΣΥΡΙΖΑ. Πως μπορεί όμως να προχωρήσει αυτό όταν ο στενός κομματικός μηχανισμός αντιδρά με τόσο άκαμπτο, έως εχθρικό τρόπο; Τα συγκεκριμένα πρόσωπα για το οποίο γίνεται συζήτηση δεν αποτελούν την ουσία του θέματος. Η διεύρυνση -που κατά την άποψή μου είναι απολύτως αναγκαία- είναι το κεντρικό ζήτημα. Οι τόσο αυτόματες και ίσως πρώιμες αντιδράσεις θυμίζουν το πρόσφατο παρελθόν και τις αντίστοιχες τότε συμπεριφορές σε διάφορες τοπικές οργανώσεις και περιφέρειες που αποδυνάμωσαν και τραυμάτισαν τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο καθένας αντιλαμβάνεται πως το κόμμα αυτό με 25 ή 30 ή ακόμη και 35% δεν θα έχει τη δυνατότητα να οργανώσει μια βιώσιμη κυβέρνηση χωρίς πολιτικές συνεργασίες, διεύρυνση και ευρεία κοινωνική συναίνεση. Επειδή νομίζω πως στα όρια της κοινής λογικής το παραπάνω επιχείρημα έχει προφανή ισχύ, ίσως θα έπρεπε οι αντιδράσεις αυτές και ο μόνιμος και έντονος αρνητισμός τμήματος του ΣΥΡΙΖΑ σε κάθε προσπάθεια ανοίγματος, να διερευνηθεί όχι μόνο ως προς τα πραγματικά του κίνητρα αλλά και ως προς τις πολύ αρνητικές επιπτώσεις που θα μπορούσαν έχουν τέτοιες συμπεριφορές στο μέλλον και τους τρόπους αποτελεσματικής και οριστικής αντιμετώπισής τους.

Η διάκριση κάποιων ατόμων ή κοινωνικών ομάδων με δυναμική θετικής προσφοράς και ο χαρακτηρισμός τους ως ‘καλές’ και αριστερές ή ‘κακές’ και μη αριστερές, είναι ένας τρόπος κατακερματισμού της κοινωνίας και διαχωρισμού των κοινωνικών ομάδων. Πρόκειται για την δημιουργία μιας διαχωριστικής γραμμής σχεδόν ρατσιστικού τύπου που ξεπηδά από ένα περιβάλλον ανθρώπων που αυτοχαρακτηρίζονται ως οι κατ’ εξοχήν αριστεροί-προοδευτικοί.

Η θεσμική και οικονομική ζημιά που έχει γίνει στην Κοινωνία είναι πολύ μεγάλη οπότε και τα αντίστοιχα περιθώρια των πολιτικών οργανισμών για θετική δράση και κοινωνική/οικονομική ανάταξη είναι πολύ εκτεταμένα. Γι αυτό και δεν χωρούν πλέον αγκυλώσεις παρωχημένου, παραδοσιακού αριστερού τύπου, ιδιοτέλειες και μικροκομματικές συμπεριφορές.