Το χαμογελαστό φιλί του Ιούδα

Τα καλά λόγια δεν μπορεί ποτέ να μην είναι καλοδεχούμενα. Όμως αυτή η ‘επίθεση φιλίας’ από την μεριά των ΗΠΑ προς την νέα Ελληνική κυβέρνηση δεν περνάει βέβαια απαρατήρητη, φοβάμαι όμως ότι περνάει στην ουσία της ανερμήνευτη.

Οι περισσότεροι από όσους διαθέτουν κάποιο ελάχιστο υπόβαθρο και παρακολουθούν τις εξελίξεις στα οικονομικά όσο και στα πολιτικά πράγματα, θα έχουν διαπιστώσει πως οι πολιτικές της ΕΕ και των ΗΠΑ στην αντιμετώπιση της κρίσης μετά το 2008 υπήρξαν, και σε μεγάλο βαθμό εξακολουθούν να είναι, διαμετρικά αντίθετες. Το αμερικανικό οικονομικό δόγμα βασιζόταν στις τεχνικές της ποσοτικής χαλάρωσης ενώ η Ευρωπαϊκή προσέγγιση δεν ήταν παρά η σκληρή λιτότητα.

Πολλοί έχουν την άποψη, την οποία συμμερίζεται και ο γράφων, πως εδώ έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα ξεκάθαρο δείγμα, μια άμεση επιβεβαίωση, της τριβής των ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων που σοβεί εντός του κύριου Δυτικού μπλοκ δηλαδή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το ευρώ φαίνεται να εποφθαλμιά την θέση του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθετικού νομίσματος και η Ευρωπαϊκή Οικονομική Ελίτ στοχεύει, με όπλο της την επιβολή την πλέον άκαμπτης λιτότητας, στην ισοφάριση ή στον υπερκερασμό του Αμερικανικού πλεονεκτήματος.

Υπάρχουν βέβαια και άλλοι λόγοι που συδαυλίζουν την Ευρωπαϊκή επιλογή για λιτότητα όπως η συνεχιζόμενη οικονομική συρρίκνωση, η μείωση των Ευρωπαϊκών εξαγωγών και η τρομερή πίεση που δέχεται η Ευρώπη από τον αδυσώπητο και εντεινόμενο ανταγωνισμό της Κίνας. Εδώ θα πρέπει να συνεκτιμηθούν και οι θεσμικές ‘ατέλειες’ της Ένωσης που αντί να την οδηγούν σε διαδικασίες αναδιανομής και ισορροπίας λειτουργούν με αντίστροφο τρόπο συγκεντρώνοντας τον πλούτο στο κέντρο και πιέζοντας παράλογα τις Ευρωπαϊκές περιφερειακές χώρες.

Όμως, η ενδοδυτική αντίθεση ΕΕ – ΗΠΑ, ακόμη κι αν δεν θεωρηθεί από κάποιους κυρίαρχη, θα πρέπει να συνεκτιμάται ως ένας από τους ισχυρούς, κεντρικούς παράγοντες που βρίσκονται πίσω από τους σχεδιασμούς και τις κινήσεις των Βρυξελλών. Θα πρέπει επίσης να συνεκτιμούμε και την πιθανότητα συμφωνίες όπως οι TTIP και TiSA να καταλήξουν στην δημιουργία ενός ενιαίου Δυτικού οικονομικού κέντρου. Στην περίπτωση αυτή, ο ρόλος, οι προτεραιότητες και οι τελικές επιλογές για την δημιουργία του αποτελούν πολύ ισχυρές αφορμές θεμελιώδους αντίθεσης ανάμεσα στους ‘μεγάλους’ του παιχνιδιού που δεν είναι παρά οι ΗΠΑ και ΕΕ.

Στα πλαίσια αυτά λοιπόν και επειδή η Ελλάδα δεν βρίσκεται στο Μαϊάμι ούτε στην Δυτική ακτή αλλά στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, η νέα Ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτική με την συμπεριφορά των ΗΠΑ και με τα δόντια που φανερώνονται πίσω από το πολιτικό τους χαμόγελο. Θα ήταν δυσεπίλυτο πρόβλημα αν αντικρύζαμε αύριο μια πολιτική απομόνωση της χώρας μας από την υπόλοιπη Ευρώπη με αφορμή τον ρόλο της ως ‘πολιτικής κερκόπορτας’ στις εξαιρετικά περίπλοκες σχέσεις μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ.

Τελειώνοντας θέλω να σημειώσω πως έχω την εντύπωση ότι η Ελληνική αριστερά παρουσιάζει όχι αμελητέο έλλειμα στην κατανόηση, το χειρισμό και την προβολή αυτού του θέματος. Η αντιμετώπιση της διεθνούς οικονομικής – πολιτικής σκηνής με όρους άσπρου μαύρου είναι πλέον παρωχημένη. Ούτε όλες οι αποχρώσεις του γκρι δεν επαρκούν. Ο κόσμος σήμερα είναι πολύπλευρος και πολύπλοκος και για την κατανόησή του απαιτούνται όλα τα εκατομμύρια παραλλαγών όλων των χρωμάτων.

Θανάσης Κοντονάτσιος