Αλληλεγγύη και Αλτρουισμός

Όταν ο George Price πέθανε τον Ιανουάριο του 1975, στην κηδεία του πήγαν πέντε άστεγοι άνδρες: αχτένιστοι, αξύριστοι, βρώμικοι. Παρευρέθησαν επίσης ο Bill Hamilton και ο John Maynard Smith, επιφανείς Βρετανοί ειδικοί της εξελικτικής βιολογίας. Και οι επτά άνδρες είχαν πάει να θρηνήσουν έναν Αμερικανό επιστήμονα ο οποίος βοήθησε να δοθεί απάντηση στο ερώτημα γιατί οι άνθρωποι μπορούν και πρέπει να δείχνουν καλοσύνη ο ένας στον άλλον. Έναν άνθρωπο που επέλεξε να χαρίσει τα πράγματα, τα ρούχα, το σπίτι του και που, όταν η γενναιοδωρία του εξαντλήθηκε, αυτοκτόνησε στα 52 του χρόνια.

Από τότε που ο Κάρολος Δαρβίνος δημοσίευσε τη θεωρία του για την Εξέλιξη το 1859, οι επιστήμονες αναρωτιούνται αν η δαρβινική θεωρία μπορεί να εξηγήσει την ύπαρξη του αλτρουισμού: της συμπεριφοράς που μειώνει τις δυνάμεις προσαρμογής ενός υποκειμένου αλλά αυξάνει τη μέση δυνατότητα επιβίωσης της ομάδας στην οποία ανήκει το άτομο.

Ο Price θέλησε να περιγράψει μαθηματικά πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί μια γενετική προδιάθεση στον αλτρουισμό. Επινόησε μια μαθηματική εξίσωση, που τώρα αποκαλείται «εξίσωση του Price», η οποία περιγράφει πώς χαρακτηριστικά που μπορεί, σε ορισμένες περιστάσεις, να αποδειχθούν δυσμενή, επιμένουν παρ’ όλ’ αυτά να διατηρούνται στον πληθυσμό.

Η εξίσωση του Price στην πλέον γενική της μορφή είναι:

 Όπου οι συναρτήσεις E και cov είναι η αναμενόμενη τιμή και η συνδιακύμανση αντίστοιχα, z παριστάνει το επίπεδο κάποιου γενετικού χαρακτηριστικού μιας ομάδας i ενός πληθυσμού n και z είναι η προσαρμογή (fitness) που προκύπτει για την ομάδα.

Οπότε και επανέρχεται το ερώτημα: μπορούν άραγε όλα να αντιμετωπισθούν ποσοτικά μέσω της μέτρησης η μήπως ζητήματα όπως ο αλτρουισμός θα παραμείνουν στην σφαίρα των μη μετρήσιμων αιώνιων αξιών της ανθρωπότητας;

Υπάρχουν μερικά πολύ ενδιαφέροντα σχόλια σ’ αυτό το video του John Maynard Smith, ο οποίος παραδέχεται ότι ποτέ δεν μπόρεσε εν τέλει να κατανοήσει την προσέγγιση διακύμανσης και συνδιακύμανσης όσον αφορά στα γενετικά χαρακτηριστικά των πληθυσμών. Το πρόβλημά του δεν ήταν ότι δεν μπορούσε να παρακολουθήσει τα μαθηματικά αλλά ότι απλούστατα του ήταν «αδύνατον να σκεφτεί με αυτούς τους όρους».

.

με προτροπή ενός φίλου και αφορμή το άρθρο Η «εξίσωση» του αλτρουισμού της Καθημερινής

.